GEPHRAS / GEPHRAS2
  • Project
  • Team
  • User Guide
  • Dictionary
  • Activities
  • Cooperation partners
  • Bibliography
  • Contact
GEPHRAS / GEPHRAS2
  • Project
  • Team
  • User Guide
  • Dictionary
  • Activities
  • Cooperation partners
  • Bibliography
  • Contact

coa

[ˈkuːa]

1. coda (anche ‘parte terminale di qcs.’)
2.a. coda (‘fila di cose o persone’)
2.b. fila

N + Adj/AdjP (or Adj + N)

Genoese Italian
coa arrissâ
[ˈkuːa (a)rˑiˈsˑaː]
coda arricciata
coa curta
[ˈkuːa ˈkyːrta]
O bolldog ingleise a l’é unna rassa de can co-a coa curta, picciña e arrissâ.
1. coda corta
2.a. coda breve
2.b. fila breve
Il bulldog inglese è una razza di cane dalla coda corta, piccola e arricciata.
coa de tanti coî
[ˈkuːa de ˈtaŋti ˈkwiː]
coda variopinta
coa imprescionante
[ˈkuːa (i)ŋpreʃuˈnaŋte]
Ancheu da-o casello de l’autostradda gh’ea unna coa imprescinante: semmo arrestæ fermi pe squæxi chinze menuti!
coda impressionante
fila impressionante
Oggi al casello dell’autostrada c’era una coda impressionante: siamo rimasti fermi per quasi quindici minuti!
coa longa
[ˈkuːa ˈluŋga]
1. coda lunga
2.a. coda lunga
2.b. fila lunga
coa picciña
[ˈkuːa piˈt͡ʃˑiŋˑa]
coda piccola
coa piña de pei
[ˈkuːa ˈpiŋˑa de ˈpei̯]
coda pelosa
coa sottî
[ˈkuːa suˈtˑiː]
coda sottile
coa taggiâ
[ˈkuːa taˈd͡ʒˑaː]
coda tagliata
coda mozza

N + PrepP

Genoese Italian
coa da cometa
[ˈkuːa da kuˈmeːta]
coda della cometa
chioma della cometa
coa de cavallo
[ˈkuːa de kaˈvalˑu]
A Sabriña a tegne delongo i cavelli ligæ à coa de cavallo.
coda di cavallo
(= ‘capelli raccolti dietro la nuca’)
Sabrina porta sempre i capelli legati a coda di cavallo.
coa de l’euggio
[ˈkuːa de l ˈød͡ʒˑu]
D’ògni tanto o prinçipâ o l’ammiava i impiegæ co-a coa de l’euggio pe asseguâse che travaggessan.
coda dell’occhio
Ogni tanto il principale guardava gli impiegati con la coda dell’occhio per sincerarsi che stessero lavorando.
coa de un vestî
[ˈkuːa de ŋ veˈstiː]
coda di un vestito
coa do can / do gatto / do pescio
[ˈkuːa du ˈkaŋ / du ˈgatˑu / du ˈpeʃˑu]
coda del cane / del gatto / del pesce
coa do sunetto
[ˈkuːa du suˈnetˑu]
coda del sonetto

N + Prep + N (coa)

Genoese Italian
moccon de coa
[muˈkˑuŋ de ˈkuːa]
moncone di coda

N (Subj) + V (or V + N (predicative complement of the subject))

Genoese Italian
a coa a finisce
[a ˈkuːaː fiˈniʃˑe]
la coda si esaurisce
a coa a se blòcca
[a ˈkuːaː se ˈblɔkˑa]
Ti riësci miga à capî comm’a l’é che s’é bloccou a coa?
la fila si blocca
Riesci per caso a capire come mai si sia bloccata la coda?
a coa a se forma
[a ˈkuːaː se ˈfuːrma]
la coda si forma
la coda si crea
la fila si forma
la fila si crea
a coa a va avanti
[a ˈkuːaː va aˈvaŋti]
N’é toccou aspëtâ in pê sensa mesciâse pe unna dëxeña de menuti, ma oua pâ che a coa a vagghe torna avanti.
la coda procede
la coda si muove
la fila procede
la fila si muove
Abbiamo dovuto aspettare fermi in piedi per una decina di minuti, ma sembra che ora la coda proceda di nuovo.

V + N (DirObj or its predicative complement)

Genoese Italian
addentâ a coa
[adˑeŋˈtaː (a) ˈkuːa]
mordere la coda
addrissâ a coa, drissâ a coa
[adˑriˈsaː (a) ˈkuːa], [driˈsaː (a) ˈkuːa]
rizzare la coda
arrissâ a coa
[aˑriˈsˑaː (a) ˈkuːa]
arricciare la coda
fâ a coa
[ˈfaː (a) ˈkuːa]
fare (la) coda
fare la fila
formâ unna coa
[furˈmaː na ˈkuːa]
formare una fila
creare una fila
interrompî unna coa
[iŋterˑuŋˈpiː na ˈkuːa]
interrompere una fila
locciâ a coa
[luˈt͡ʃˑaː (a) ˈkuːa]
agitare la coda
dimenare la coda
mesciâ a coa
[meˈʃaː (a) ˈkuːa]
muovere la coda
pestâ a coa à unna bestia
[pesˈtaː (a) ˈkuːaː (a) na ˈbestja]
pestare la coda a un animale
provocâ unna coa
[pruvuˈkaː na ˈkuːa]
Dixe l’aradio che un açidente o l’à provocou unna coa de eutto chilòmetri in sce l’A7 verso Tortoña.
causare una coda
provocare una coda
Secondo la radio, un incidente ha provocato una coda di otto chilometri sull’A7 all’altezza di Tortona.
rispettâ a coa
[rispeˈtˑaː (a) ˈkuːa]
rispettare la coda
rispettare la fila
sätâ unna coa
[saːˈtaː na ˈkuːa]
saltare una coda
saltare una fila
scavarcâ unna coa
[skavarˈkaː na ˈkuːa]
scavalcare una coda
scavalcare una fila
schivâse unna coa
[skiˈvaːse na ˈkuːa]
O fæto d’accattâ i biggetti in sce Internet o permette de schivâse a coa pe de mostre e di musëi.
evitare una coda
evitare una fila
Comprare i biglietti su Internet permette di evitare la coda a mostre e musei.
serrâ a coa
[seˈrˑaː (a) ˈkuːa]
chiudere la coda
chiudere la fila
taggiâ a coa à unna bestia
[taˈd͡ʒˑaː (a) ˈkuːaː na ˈbestja]
tagliare la coda a un animale
tiâ a coa à unna bestia
[ˈtjaː (a) ˈkuːaː na ˈbestja]
tirare la coda a un animale
tiâ sciù a coa
[ˈtjaː ˈʃy a ˈkuːa], [ˈtjaː ˈʃɥ a ˈkuːa]
alzare la coda

V + N (IndirObj or its predicative complement, or else agent complement)

Genoese Italian
anâ apreuvo à unna coa
[aˈnaː aˈprøːv a na ˈkuːa]
seguire una fila
arrestâ inte unna coa, restâ inte unna coa
[arˑesˈta ŋte na ˈkuːa], [resˈta ŋte na ˈkuːa]
1.a. restare in coda
1.b. rimanere in coda
(= 1. ‘ritrovarsi in una coda’; 2. ‘rimanere di proposito in una coda’)
2.a. restare in fila
2.b. rimanere in fila
(= ‘rimanere di proposito in una fila’)
aspëtâ inte unna coa
[aspeːˈta ˈ(i)ŋte na ˈkuːa]
aspettare in coda
aspettare in fila
dispoñe inte unna coa qcn. ò qcs.
[disˈpuŋˑe ˈ(i)ŋte na ˈkuːa kwarkeˈdyŋ ɔ kwarˈkɔːsa]
disporre in coda qcn. o qcs.
disporre in fila qcn. o qcs.
mettise inte unna coa
[ˈmetˑise ˈ(i)ŋte na ˈkuːa]
Comme son arrivou da-e pòste me son misso inta coa.
mettersi in coda
mettersi in fila
Non appena sono arrivato in posta mi sono messo in coda.
sciortî d’inta coa
[ʃurˈtiː d ˈiŋta ˈkuːa]
uscire dalla coda
stâ inte unna coa
[ˈsta ˈ(i)ŋte na ˈkuːa]
stare in coda
stare in fila

Further structures

Genoese Italian
abberrâ unna bestia pe-a coa
[abeˈrˑaː na ˈbestja paː ˈkuːa]
afferrare un animale per la coda
ammiâ qcn. ò qcs. co-a coa de l’euggio
[aˈmˑjaː kwarkeˈdyŋ ɔ kwarˈkɔːsa kwaː ˈkuːa de l ˈød͡ʒˑu]
guardare qcn. o qcs. con la coda dell’occhio
(= ‘guardare qcn. o qcs. con la pupilla di lato, senza voltare la testa’)
vedde qcn. ò qcs. co-a coa de l’euggio
[ˈvedˑe kwarkeˈdyŋ ɔ kwarˈkɔːsa kwaː ˈkuːa de l ˈød͡ʒˑu]
vedere qcn. o qcs. con la coda dell’occhio
(= ‘vedere qcs. di sfuggita’)

coa as (part of a) DirObj (including subordinate clauses)

Genoese Italian
avei a coa de paggia
[aˈvei̯ a ˈkuːa de ˈpad͡ʒˑa]
Dixan che chi se compòrta d'unna mainea strannio, con tutta probabilitæ in caxon de di sensci de corpa, o l'agge a coa de paggia.
Quande gh’ò domandou a-a Anna donde l’ea e palanche de l’arrecuggeita a l’é vegnua rossa comme un pevion. Mæ pai a l’à a coa de paggia.
avere la coda di paglia
(= ‘atteggiamento di chi è cosciente di aver commesso una certa azione e teme che possa essere scoperto’)
Si dice che chi ha uno strano comportamento probabilmente dettato da sensi di colpa abbia la coda di paglia.
Quando ho chiesto ad Anna dov’erano i soldi della colletta è diventata rossa come un peperone. Deve avere la coda di paglia.
avei a grigoa de doe coe
[aˈvei̯ a ˈgriːgwa de ˈdweː ˈkuːe]
trovare la lucertola con due code
(= ‘essere fortunato’)
mettise a coa tramezo a-e gambe
[ˈmetˑis aː ˈkuːa traˈmez ɛː ˈgaŋbe]
Quand’o l’à capio che gh’anava do seu travaggio, o Lionardo o s’é misso a coa tramezo e gambe e o l’à ciantou lì de protestâ.
mettersi la coda fra le gambe
(= ‘abbassare modi o toni ostili per paura delle possibili ripercussioni negative’)
Quando ha capito che ne andava del suo lavoro, Leonardo si è messo la coda fra le gambe e ha smesso di protestare.

coa as (part of an) IndirObj (including subordinate clauses)

Genoese Italian
aveilo sotta a-a coa [euf., fam.]
[aˈvei̯lu ˈsutˑ aː ˈkuːa]
essere fregato
(= ‘essere in una situazione difficile, in genere per causa propria’) [fam.]
comensâ da-a coa
[kumeŋˈsaː daː ˈkuːa]
cominciare la casa dal tetto
(= ‘fare le cose a rovescio’)
mettilo sotta a-a coa à qcn. [euf., fam.]
[ˈmetˑilu ˈsutˑ aː ˈkuːaː kwarkeˈdyŋ]
fregare qcn. [fam.]

coa as part of further idioms

Genoese Italian
mandâ qcn. à piggiâselo sotta a-a coa [euf., fam.]
[maŋˈdaː kwarkeˈdyŋ a piˈd͡ʒ ˑ aːselu ˈsutˑ aː ˈkuːa]
mandare qcn. a quel paese [euf., fam.]
mandare qcn. a farsi friggere [euf., fam.]
savei donde o diao o l’à a coa
[saˈvei̯ ˈduŋd ɔu̯ ˈdjaːuː l aː ˈkuːa]
sapere il fatto proprio
(= ‘essere accorto, sapere come agire per ottenere qcs.’)

coa as part of communicative phrasemes

Genoese Italian
Sta coa a no l’é do mæ gatto! [fam.]
[sta ˈkuːaː nu l ˈe du ˈmɛː ˈgatˑu]
Non sono mica nato ieri! [fam.]
«Avei a grigoa de doe coe»

[ZE] O disegno mette in figua un òmmo affortunou (se ghe vedde da-o sacco pin de palanche) ch’o tëgne inte moen unna grigoa, coscì comme reçitou da sta combinaçion idiomatica.

[IT] Il disegno illustra un uomo fortunato (pieno di quattrini) che tiene in mano una lucertola a due code per mostrare il significato letterale della combinazione idiomatica genovese.

[EN] In accordance with the actual meaning of this idiom (‘to be extremely lucky’), the drawing features a lucky man – as shown by the bag of money beside him. He is holding also a double tailed lizard (which represents the literal meaning of “grigoa de doe coe”) in his hands.

[DE] Passend zur Bedeutung dieses Idioms (‘sehr viel Glück haben‘) sieht man in dieser Zeichnung einen Mann mit viel Glück – was durch den Sack Geld neben ihm suggeriert wird. Er hält eine zweischwänzige Echse (welche die wörtliche Bedeutung von „grigoa de doe coe“ überträgt) in seinen Händen.
© Autelli, Erica / Lusito, Stefano / Konecny, Christine / Toso, Fiorenzo (2018-2021, A-C): With linguistic support by Alessandro Guasoni and drawings by Matteo Merli.
© Autelli, Erica / Konecny, Christine / Guasoni, Alessandro / Imperiale, Riccardo / Lusito, Stefano / Toso, Fiorenzo (2020-2025, D-Z): With drawings by Matteo Merli.
This work is licensed under CC BY-NC-ND 4.0
Login