GEPHRAS / GEPHRAS2
  • Project
  • Team
  • User Guide
  • Dictionary
  • Activities
  • Cooperation partners
  • Bibliography
  • Contact
GEPHRAS / GEPHRAS2
  • Project
  • Team
  • User Guide
  • Dictionary
  • Activities
  • Cooperation partners
  • Bibliography
  • Contact

carne

[ˈkaːrne]

carne (anche ‘parte dei sensi contrapposta allo spirito’)

N + Adj/AdjP (or Adj + N)

Genoese Italian
carne accomoddâ [gastr.]
[ˈkaːrn(e) akumuˈdaː]
Quello ch’o me gusta da carne accommodâ o l’é de poeimeghe toccâ o pan.
carne in umido [gastr.]
Ciò che mi piace della carne in umido è il fatto di poterci intingere il pane.
carne affummâ [gastr.]
[ˈkaːrn(e) afyˈmaː]
carne affumicata [gastr.]
carne aromatizzâ
[ˈkaːrn(e) arumatiˈzaː]
carne aromatizzata
carne battua [gastr.]
[ˈkaːrne baˈtyːa]
carne battuta [gastr.]
carne bella cheutta
[ˈkaːrne ˈbɛlˑa ˈkøtˑa]
carne ben cotta
carne biològica
[ˈkaːrne bju(ː)ˈlɔd͡ʒika]
carne biologica
carne boggia [gastr.]
[ˈkaːrne buˈd͡ʒiːa]
Mæ pai no gh’é ninte de ciù bon che i fonzi in addobbo pe accompagnâ e carne boggie.
carne bollita [gastr.]
carne lessa [gastr.]
A mio parere nulla è meglio dei funghi sott’olio come accompagnamento alle carni lesse.
carne brasâ [gastr.]
[ˈkaːrne ˈbraˈzaː]
carne brasata [gastr.]
carne cheutta
[ˈkaːrne ˈkøtˑa]
carne cotta
carne coighegna
[ˈkaːrne kwi(ː)ˈgeɲˑa]
A carne d’ancheu gramma a no ô l’ea, ma a m’é parsciua assæ coighegna.
carne fibrosa
carne stopposa
La carne di oggi non aveva un cattivo sapore, ma mi è sembrata decisamente stopposa.
carne congelâ
[ˈkaːrne kuŋd͡ʒeˈlaː]
S’anæ into supermercou, no stæve à ascordâ de un pittin de carne congelâ!
1. carne congelata
2. carne surgelata
Se andate al supermercato, non dimenticatevi un po’ di carne surgelata!
carne crua
[ˈkaːrne ˈkryːa]
carne cruda
carne delicâ
[ˈkaːrne deliˈkaː]
Pe de carne delicæ comme ste chì o vin neigro o no me pâ guæi indicou.
carne delicata
Per carni delicate come queste il vino rosso non mi sembra adatto.
carne diseccâ [gastr.]
[ˈkaːrne diseˈkaː]
carne disseccata [gastr.]
carne dua
[ˈkaːrne ˈdyːa]
carne dura
carne fæta a-o sangue
[ˈkaːrne ˈfɛːt ɔu̯ ˈsaŋgwe]
carne al sangue
carne fresca
[ˈkaːrne ˈfreska]
A carne m’é ciù cao accattâla da-o maxellâ in sciô mercou, de mòddo ch’a segge bella fresca.
carne fresca
Preferisco comprare la carne dal macellaio al mercato, così da averla bella fresca.
carne fròlla
[ˈkaːrne ˈfrɔlˑa]
carne ammorbidita
carne gianca
[ˈkaːrne ˈd͡ʒaŋka]
carne bianca
carne grassa
[ˈkaːrne ˈgrasˑa]
carne grassa
carne ingianchia
[ˈkaːrne ŋd͡ʒaŋˈkiːa]
carne scottata
carne insaccâ [gastr.]
[ˈkaːrne ŋsaˈkaː]
carne insaccata [gastr.]
carne magra
[ˈkaːrne ˈmaːgra]
carne magra
carne marsa
[ˈkaːrne ˈmaːrsa]
carne marcia
carne guasta
carne putrefatta
carne maxellâ
[ˈkaːrne maʒeˈlaː]
carne macellata
carne maxinâ [gastr.]
[ˈkaːrne maʒiˈnaː]
N’emmo ancon da carne maxinâ da mette into tocco?
carne macinata [gastr.]
Abbiamo ancora carne macinata da usare per il sugo?
carne meza crua
[ˈkaːrne ˈmeːza ˈkryːa]
carne mezza cruda
carne mòlla
[ˈkaːrne ˈmɔlˑa]
carne flaccida
carne omogeneizzâ
[ˈkaːrn(e) umud͡ʒenei̯ˈzaː]
carne omogeneizzata
carne rossa
[ˈkaːrne ˈrusˑa]
carne rossa
carne sâ [gastr.]
[ˈkaːrne ˈsaː]
carne salata
(= ‘carne condita col sale, anche come metodo di conservazione’) [gastr.]
carne saia
[ˈkaːrne ˈsai̯ˑa]
carne salata
(= ‘che ha sapore sgradevole per troppa aggiunta di sale’)
carne sanguinosa
[ˈkaːrne saŋgwiˈnuːza]
carne sanguinolenta
carne sanguinolente
carne savoia
[ˈkaːrne saˈvwiːa]
carne saporita
carne sciugâ [gastr.]
[ˈkaːrne ʃyˈgaː]
carne disseccata [gastr.]
carne söda
[ˈkaːrne ˈsɔːda]
carne soda
carne stallia
[ˈkaːrne staˈliːa]
De stâ tanto into frigo, sta carne a comensa à vegnî un pö stallia. Ti â veu mangiâ ò â caccemmo via?
carne stantia
Dopo così tanto tempo in frigo questa carne sta diventando un po’ stantia. Ti va di mangiarla o la buttiamo?
carne stringhegna
[ˈkaːrne striŋˈgeɲˑa]
carne cartilaginosa
carne filamentosa
carne stuffâ [gastr.]
[ˈkaːrne styˈfaː]
carne stufata [gastr.]
carne tenia
[ˈkaːrne ˈteɲˑa]
carne tenera
carne trittollâ [gastr.]
[ˈkaːrne trituˈlaː]
carne tritata [gastr.]
carne umia [disus.]
[ˈkaːrne ˈymˑja]
carne tenera
carne morbida
carne viva
[ˈkaːrne ˈviːva]
carne viva

N + PrepP

Genoese Italian
carne a-o ròsto [gastr.]
[ˈkaːrn ɔu̯ ˈrɔstu]
carne arrosto [gastr.]
carne a-o sangue [gastr.]
[ˈkaːrn ɔu̯ ˈsaŋgwe]
carne al sangue [gastr.]
carne co-a fia
[ˈkaːrne kwaː ˈfiːa]
carne fibrosa
carne filamentosa
carne con l’erba
[ˈkaːrne kuŋ l ˈɛːrba]
1. carne che odora di muffa
2. carne che sa di muffa
carne de bæ / de beu / de bibin / de cavallo / de coniggio / de pegoa / de pollastro / de pòrco / de scottoña / de vacca / de vitella
[ˈkaːrne de ˈbɛː / de ˈbøː / de biˈbiŋ / de kaˈvalˑu / de kuˈnid͡ʒˑu / de ˈpeːgwa / de puˈlastru / de ˈpɔːrku / de skuˈtuŋˑa / de ˈvakˑa / de viˈtelˑa]
Gh’é di paixi d’Euröpa donde a carne de coniggio ò de cavallo a no se mangia.
carne d’agnello / di bue, bovina / di tacchino / di cavallo, equina / di coniglio / di pecora, ovina / di pollo / di maiale, porcina, suina / di giovenca / di manzo, di vacca, vaccina / di vitello
Ci sono paesi europei dove la carne di coniglio o cavallo non viene mangiata.
carne de can [disus., fam.]
[ˈkaːrne de ˈkaŋ]
carne stopposa
(= ‘carne difficile da masticare’)
carne in sciâ piastra
[ˈkaːrne ŋ ʃaː ˈpjastra]
carne alla piastra
carne in sciô spiddo
[ˈkaːrne ŋ ʃuː ˈspidˑu]
carne allo spiedo
carne inta scatoa
[ˈkaːrne ŋta ˈskatˑwa]
carne in scatola

N + relative clause

Genoese Italian
carne ch’a l’ödoa d’erba
[ˈkaːrne k a l ˈɔːduːa d ˈɛːrba]
carne che odora di muffa
carne ch’a ne sa d’erba
[ˈkaːrne k a ne ˈsa d ˈɛːrba]
carne che sa di muffa

N + Prep + N (carne)

Genoese Italian
bròddo de carne
[ˈbrɔdˑu de ˈkaːrne]
brodo di carne
carpaccio de carne
[karˈpat͡ʃˑu de ˈkaːrne]
carpaccio di carne
dexidëi / peccoei / piaxei / tentaçioin da carne
[deʒiˈdeːi / peˈkwei̯ / pja(ː)ʒei̯ / teŋtaˈsɥwiŋ de ˈkaːrne]
desideri / peccati / piaceri / tentazioni della carne
fetta de carne
[ˈfetˑa de ˈkaːrne]
fetta di carne
grascia da carne
[ˈgraʃˑa da ˈkaːrne]
Pe coxinâ e costiggeue de pòrco inta poela no gh’é beseugno de mettighe primma do condimento, de za che a mæxima grascia da carne a se deslengua tanto che cheuxan.
grasso della carne
Per cucinare le costine di maiale in padella non servono condimenti iniziali, dal momento che il grasso della carne si scioglie durante la cottura.
menisso de carne
[meˈnisˑu de ˈkaːrne]
brandello di carne
passou de carne
[paˈsɔu̯ de ˈkaːrne]
passato di carne
porpette de carne
[purˈpetˑe de ˈkaːrne]
De segondo porriëscimo mangiâ quelle dötræ porpette de carne che l’é avansou da-a çeña de vëi seia.
polpette di carne
Come secondo potremmo mangiare quelle poche polpette di carne avanzate dalla cena di ieri sera.
raçion de carne
[raˈsjuŋ de ˈkaːrne]
razione di carne
resurreçion da carne
[resyreˈsjuŋ da ˈkaːrne]
resurrezione della carne
ròsto de carne
[ˈrɔstu de ˈkaːrne]
arrosto di carne
segondo de carne
[seˈguŋdu de ˈkaːrne]
Aggei paçiensa, ei miga di segondi de carne chì in sciâ carta?
secondo di carne
Scusi, avete per caso dei secondi di carne qui sul menù?
stallo de carne
[ˈstalˑu de ˈkaːrne]
taglio di carne
(= ‘parte determinata dell’animale macellato’)
stuffou de carne
[styˈfɔu̯ de ˈkaːrne]
stufato di carne
tocco de carne
[ˈtukˑu de ˈkaːrne]
sugo di carne
tòcco de carne
[ˈtɔkˑu de ˈkaːrne]
A-a domenega disnemmo delongo con di ravieu co-o tocco de carne inandiæ da mæ moæ.
pezzo di carne
La domenica pranziamo sempre con ravioli al sugo di carne preparati da mia madre.

V + N (DirObj or its predicative complement)

Genoese Italian
aromattizzâ a carne
[arumatiˈzaː (a) ˈkaːrne]
Pe aromatizzâ a carne chì ti gh’æ di savoî, a sâ e do peive
aromatizzare la carne
Per aromatizzare la carne trovi qui delle spezie, sale e un po’ di pepe.
assazzâ a carne
[asaˈzaː (a) ˈkaːrne]
assaggiare la carne
batte a carne [gastr.]
[ˈbatˑe a ˈkaːrne], [ˈbatˑ aː ˈkaːrne]
battere la carne [gastr.]
cheuxe a carne
[ˈkøːʒe a ˈkaːrne], [ˈkøːʒ aː ˈkaːrne]
cuocere la carne
commandâ a carne
[kumaŋˈdaː (a) ˈkaːrne]
ordinare la carne
condî a carne (con qcs.)
[kuŋˈdiː a ˈkaːrne kuŋ kwarˈkɔːsa], [kuŋˈdj aː ˈkaːrne kuŋ kwarˈkɔːsa]
condire la carne (con qcs.)
congelâ a carne
[kuŋd͡ʒeˈlaː (a) ˈkaːrne]
1. congelare la carne
2. surgelare la carne
consummâ a carne
[kuŋsyˈmaː (a) ˈkaːrne]
consumare la carne
coxinâ a carne
[kuʒiˈnaː (a) ˈkaːrne]
cucinare la carne
frizze a carne
[ˈfrizˑe a ˈkaːrne], [ˈfrizˑ aː ˈkaːrne]
friggere la carne
frollâ a carne
[fruˈlaː (a) ˈkaːrne]
frullare la carne
giasciâ a carne
[d͡ʒaˈʃaː (a) ˈkaːrne]
masticare la carne
inandiâ a carne
[inaŋˈdjaː (a) ˈkaːrne]
Tanto che ti te fæ a doccia mi comenso à inandiâ a carne, va ben?
preparare la carne
Mentre ti fai la doccia io comincio a preparare la carne, d’accordo?
ingianchî a carne
[iŋd͡ʒaŋˈkiː (a) ˈkaːrne], [iŋd͡ʒaŋˈkj aː ˈkaːrne]
scottare la carne
insaccâ a carne [gastr.]
[iŋsaˈkaː (a) ˈkaːrne]
insaccare la carne [gastr.]
insteccâ a carne [gastr.]
[iŋsteˈkaː (a) ˈkaːrne]
steccare la carne [gastr.]
intaggiâ a carne (con qcs.)
[iŋtaˈd͡ʒaː (a) ˈkaːrne kuŋ kwarˈkɔːsa]
incidere la carne (con qcs.)
mangiâ a carne
[maŋˈd͡ʒaː (a) ˈkaːrne]
mangiare la carne
maxinâ a carne [gastr.]
[maʒiˈnaː (a) ˈkaːrne]
macinare la carne [gastr.]
pestâ a carne [gastr.]
[peˈstaː (a) ˈkaːrne]
pestare la carne [gastr.]
rescioâ a carne
[reˈʃwaː (a) ˈkaːrne]
raffreddare la carne
rostî a carne [gastr.]
[rusˈtiː a ˈkaːrne], [rusˈtj aː ˈkaːrne]
arrostire la carne [gastr.]
sguarâ a carne
[zgwaˈraː (a) ˈkaːrne]
dilaniare la carne
squarsâ a carne
[skwarˈsaː (a) ˈkaːrne]
squarciare la carne
streppellâ a carne
[strepeˈlaː (a) ˈkaːrne]
lacerare la carne
taggiâ a carne (con qcs.)
[taˈd͡ʒaː (a) ˈkaːrne kuŋ kwarˈkɔːsa]
Pe taggiâ da carne coscì dua, mascime quand’a a l’é ancon da cheuxe, beseugna che ti gh’aggi di cotelli apòsta.
tagliare la carne (con qcs.)
Per tagliare della carne così dura, soprattutto quando è ancora cruda, occorrono coltelli appositi.
trinciâ a carne (con qcs.) [gastr.]
[triŋˈt͡ʃaː (a) ˈkaːrne kuŋ kwarˈkɔːsa]
trinciare la carne (con qcs.) [gastr.]
tritollâ a carne [gastr.]
[trituˈlaː (a) ˈkaːrne kuŋ kwarˈkɔːsa]
Ti m’â dæ miga unna man a tritollâ a carne da mette inte lasagne?
tritare la carne [gastr.]
Riesci per caso a darmi una mano a tritare la carne per le lasagne?

V + N (IndirObj or its predicative complement, or else agent complement)

Genoese Italian
intrâ inta carne
[iŋˈtra ŋta ˈkaːrne]
penetrare nella carne

Further structures

Genoese Italian
à qcn. gh'é ciù cao a carne (che qcs.)
[a kwarkeˈdyŋ g e ˈt͡ʃy ˈkaːu a ˈkaːrne ke kwarˈkɔːsa]
Fin à quarche anno fa m’ea ciù cao a carne che o pescio, ma ancheu a l’é a-a reversa.
qcn. preferisce la carne (a qcs.)
Fino a qualche anno fa preferivo la carne al pesce, ma oggi è il contrario.
allevâ a grascia a-a carne, levâ a grascia a-a carne
[aleˈvaː (a) ˈgraʃˑ(a) aː ˈkaːrne]
digrassare la carne
allevâ e ossette a-a carne, levâ e ossette a-a carne
[aleˈvei̯ ɔ(ː)ˈsetˑ(e) aː ˈkaːrne], [aleˈvai̯ ɔ(ː)ˈsetˑ(e) aː ˈkaːrne]
disossare la carne
carne (cheutta) in scî færi / (cheutta) in sciâ braxa / (cheutta) in sciâ grixella
[ˈkaːrne ˈkøtˑa ŋ ʃiː ˈfɛːri / ˈkøtˑa ŋ ʃaː ˈbraːʒa / ˈkøtˑa ŋ ʃaː griˈʒelˑa]
Ei coæ de un pö de carne de cavallo cheutta in scî færi pe staseia?
carne ai ferri / (cotta) alla brace / alla griglia
Per stasera vi va un po’ di carne di cavallo ai ferri?
dâ do savô a-a carne
[ˈdaː du saˈvuː aː ˈkaːrne], [ˈdaː du saˈvwː aː ˈkaːrne]
insaporire la carne
fâ boggî a carne
[ˈfaː buˈd͡ʒiː a ˈkaːrne]
bollire la carne
fâ passâ a carne
[ˈfaː paˈsaː (a) ˈkaːrne]
scottare la carne
fâ piggiâ o cô a-a carne
[ˈfaː piˈd͡ʒɔu̯ ˈkuː aː ˈkaːrne]
rosolare la carne
fâ seccâ a carne
[ˈfaː seˈkaː ˈkaːrne]
essiccare la carne
fondo de cottua da carne
[ˈfuŋdu de kuˈtyːa da ˈkaːrne]
Se gh’emmo ancon un pö de pan, m’ô tocco into fondo de cottua da carne ch’o l’é arrestou inta pugnatta.
fondo di cottura della carne
Se abbiamo ancora un po’ di pane, lo bagno nel fondo di cottura della carne che rimane nella pentola.
insteccâ tocchetti de lardo inta carne
[iŋsteˈkaː tuˈketˑi de ˈlaːrdu ŋta ˈkaːrne]
lardellare la carne
mette a carne à scabeccio
[ˈmetˑe a ˈkaːrn(e) a skaˈbet͡ʃˑu], [ˈmetˑ aː ˈkaːrn(e) a skaˈbet͡ʃˑu]
marinare la carne

carne as (part of a) Subj or (part of a) predicative complement

Genoese Italian
à qcn. ghe vëgne a carne de galliña
[a kwarkeˈdyŋ ge ˈveːɲe a ˈkaːrne de ˈgaliŋˑa], [a kwarkeˈdyŋ ge ˈveːɲ aː ˈkaːrne de ˈgaliŋˑa]
Tutte e vòtte che penso a-o reisego ch’emmo schivou me ven a carne de galliña.
a qcn. viene la pelle d’oca
Ogni volta che penso al pericolo che abbiamo scampato mi viene la pelle d’oca.

carne as (part of a) DirObj (including subordinate clauses)

Genoese Italian
mette tròppa carne a-o feugo
[ˈmetˑe ˈtrɔpˑa ˈkaːrn ɔu̯ ˈføːgu]
Diæ che pe oua a peu bastâ coscì. Dæto che o tempo o l’é assæ reduto, mi no staiæ à mette tròppa carne a-o feugo.
mettere troppa carne al fuoco
(= ‘affrontare troppi argomenti in una volta sola o proporsi un carico di lavoro ingente con tempo ridotto a disposizione’)
Per ora direi che può bastare così. Dal momento che il tempo è decisamente ridotto, eviterei di mettere troppa carne al fuoco.

carne as (part of an) IndirObj (including subordinate clauses)

Genoese Italian
ëse in carne
[ˈeːse ŋ ˈkaːrne]
essere in carne
(= ‘avere una corporatura particolarmente pasciuta’)
mettise torna in carne
[ˈmetˑise ˈtuːrna ŋ ˈkaːrne]
rimettersi in carne
(= ‘riacquistare un po’ di massa muscolare o grassa perduta’)

carne as part of further idioms

Genoese Italian
no savei se qcs. a l’é carne ò pescio
[nu saˈvei̯ se kwarˈkɔːsaː l e ˈkaːrn(e) ɔ ˈpeʃˑu]
non avere idea di qcs.
sarvâ carne e cöi
[sarˈvaː ˈkaːrneː ˈkɔːi]
A l’é unna scituaçion donde no se peu sarvâ carne e cöi: beseugna piggiâ unna decixon e renonçiâ à çerti interesci.
salvare capra e cavoli
(= ‘salvaguardare due interessi apparentemente inconciliabili’)
È una situazione dove non è possibile salvare capra e cavoli: occorre prendere una decisione e rinunciare ad alcuni interessi.

carne as part of comparative phrasemes

Genoese Italian
avei tanta carne comme un peccetto
[aˈvei̯ ˈtaŋta ˈkaːrne ˈkumˑe ŋ peˈt͡ʃetˑu]
essere magro come un grissino
essere uno scricciolo
(= ‘essere magrissimo’)
carne dua comme tutto
[ˈkaːrne ˈdyːa ˈkumˑe ˈtytˑu]
carne coriacea
ëse comme carne e cöi con qcn.
[ˈeːse ˈkumˑe ˈkaːrneː ˈkɔːi kuŋ kwarkeˈdyŋ]
essere pappa e ciccia con qcn. [fam.]
(= ‘essere sempre insieme a qcn.’ o ‘essere in rapporti di stretta intimità con qcn.’)

Historical phrasemes found in DESGEL

Genoese ancient Genoese
carne dua
se ben carne grossa e dura / ve mettei donne à boggì (s. XVI: FRT, 414r)
femo sasa con tà cura / che à ra donna desvità / un pezzon de carne dura / questa sasa fa mangià (s. XVI: FRT, 477r)
se de carne voi sei prive / tanta voggia ne havei pue / ch’este carne belle e vive / mangieressi magre e drue / che ra carne tira chiue / d’ogni cibbo che gustè (s. XVI: FRT, 419r)
carne fresca
rè carni com’argento fresche stavan (ORA, 193r)
carne savoia
carne savorìa (Marin II, 2)
dexidëi da carne
li dexideri de la carne (GBL, 105)
um dexiderio de carne e un saciamento de ogi (BJC, 14)
«ëse comme carne e cöi con qcn.».

[IT] Il disegno esprime sia il significato letterale del fraseologismo comparativo genovese (lett. ‘essere come carne e cavoli con qualcuno’) sia il significato pragmatico di “essere inseparabili” (per questo la bistecca e i cavoli vanno a braccetto).

[ZE] A figua a rappresenta tanto o scignificato pròpio de sto fraseologismo comparativo (‘anâ particolarmente d’accòrdio con qcn.’) comme quello «a-a lettia»: l’é pe questo che into disegno se vedde unna bistecca e di cöi che cammiñan contenti l’uña a-o scianco di atri.

[EN] This picture represents the pragmatic meaning of this comparative phraseme (‘to get on particularly well with somebody’) as well as the literal one (‘to be like meat and cabbage with somebody’). The drawing shows an anthropomorphic beefsteak (Genoese “carne”, i.e. ‘meat’) cheerfully walking arm in arm with a pair of cabbages (“cöi”).

[DE] Dieses Bild repräsentiert die pragmatische Bedeutung dieses komparativen Phrasems (‚sich sehr gut mit jemandem verstehen‘) sowie auch seine wörtliche (‚mit jemandem wie Fleisch und Kohl sein‘). Die Zeichnung zeigt ein anthropomorphes Steak (genuesisch „carne“; ‚Fleisch‘) das fröhlich Arm in Arm mit zwei Kohlköpfen geht.
© Autelli, Erica / Lusito, Stefano / Konecny, Christine / Toso, Fiorenzo (2018-2021, A-C): With linguistic support by Alessandro Guasoni and drawings by Matteo Merli.
© Autelli, Erica / Konecny, Christine / Guasoni, Alessandro / Imperiale, Riccardo / Lusito, Stefano / Toso, Fiorenzo (2020-2025, D-Z): With drawings by Matteo Merli.
This work is licensed under CC BY-NC-ND 4.0
Login